Alicja Halicka (1889 Kraków – 1974 Paryż)

ALICJA HALICKA

MISTRZOWIE ÉCOLE DE PARIS

VILLA LA FLEUR

23 września – 31 grudnia 2011

Kurator: Artur Winiarski

Wydarzenia towarzyszące: 

Międzynarodowa sesja naukowa: „Artystki polskie w środowisku paryskim: wokół Alicji Halickiej”, Villa la Fleur,  23 września 2011, godz. 10:00.

Wystawa prezentuje przekrój dorobku twórczego Alicji Halickiej [wł. Alicja Rosenblatt] (1889–1974) – niezwykle wszechstronnej artystki awangardowej początku XX wieku. 

Alicja Halicka wywodziła się z zamożnej zasymilowanej rodziny żydowskiej. W rodzimym Krakowie studiowała malarstwo w Szkole Sztuk Pięknych dla Kobiet prowadzonej przez Marię Niedzielską. Przez krótki okres czasu studiowała również w Monachium, by w 1912 roku osiedlić się w Paryżu. Rok później wyszła za mąż za malarza Ludwika Markusa [Louisa Marcoussisa]. We wczesnym okresie twórczości, artystka inspirowała się malarstwem Paula Cézanne’a.

Halicka obracała się wśród najwybitniejszych artystycznych i literackich osobistości Paryża, między innymi Guillaume’a Apollinaire’a, Georgesa Braque’a i Juana Grisa. Podczas I Wojny Światowej malowała nastrojowe kompozycje kubistyczne. Do dnia dzisiejszego zachowało się niewiele z tych realizacji. Część z nich została zniszczonych, najprawdopodobniej przez samą Halicką, pozostałe obrazy zachowały się, według relacji artystki, w Normandii.

 W latach 20. w realizacjach artystki przeważały sceny rodzinne we wnętrzach mieszkalnych. Sławę zyskała dzięki komponowanym w latach 1924–1938 Wytłaczanym romansom – kolażom tworzonym z różnorodnych materiałów. Halicka tak o nich pisała:

W tych maleńkich obrazkach, które miały zarazem coś z szopki, zabawki i kolorowej pocztówki w stylu roku 1900, starałam się bez fałszywego wstydu i bez skrępowania wyrazić czasem sentymentalne, czasem poetyckie, a czasem nieco szalone pomysły, jakie przychodziły mi do głowy.

Alicja Halicka, Wczoraj, 1971, s. 90.

W latach 30. artystka odbyła cykl podróży do Stanów Zjednoczonych. Projektowała wówczas inscenizacje i kostiumy do baletów, współpracując z Igorem Strawińskim i Georgem Balanchine’em. Artystka tworzyła w tym okresie również dla Heleny Rubinstain  – twórczyni imperium kosmetycznego, a zarazem jednej z najbardziej bogatych i wpływowych kobiet XX wieku.

Po II Wojnie Światowej Halicka wydała wspomnienia zatytułowane Hier (Souvenirs). Polska edycja – Wczoraj, ukazała się nakładem Wydawnictwa Literackiego w 1971 roku. W latach 50. i 60.  artystka ze szczególnym upodobaniem malowała cykle związane z podróżami do Polski oraz Indii.
Wystawie towarzyszy bogato ilustrowany katalog z tekstem Krzystofa Zagrodzkiego, wydany przez Muzeum Villa La Fleur.