Henryk Berlewi (1894 Warszawa – 1967 Paryż)

Henryk Berlewi

Malarz, grafik, teoretyk sztuki, typograf, jeden z najważniejszych przedstawicieli polskiej awangardy lat dwudziestych XX wieku. Choć pochodził z nieortodoksyjnej żydowskiej rodziny, w młodości pobierał jednak nauki w chederze. Wykształcenie artystyczne zdobył w: warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych (1904–1909), Akademii Sztuk Pięknych w Antwerpii (1909–1910), paryskich École des beaux-arts i École des arts décoratifs (1911–1912) oraz w Szkole rysunkowej w Warszawie (1913). W latach dwudziestych nawiązał bliskie kontakty ze środowiskiem Jung Idysz. W pracach malarskich i graficznych Berlewiego zaczynają wówczas pojawiać się motywy zaczerpnięte z kultury żydowskiej, które artysta łączy z nowoczesnymi rozwiązaniami formalnymi. W okresie międzywojennym, pod wpływem El Lissitzkiego, który przyjechał do Warszawy w 1921 roku na zaproszenie żydowskiej organizacji Kultur-Lige, zainteresował się konstruktywizmem i suprematyzmem. Jego poglądy wyklarowały się podczas pobytu w Berlinie w 1923 roku za sprawą kontaktów z innymi artystami awangardowymi: Theo van Doesburgiem, László Moholyem-Nagyem czy Hansem Richterem. W tym czasie Berlewi sformułował teorię mechanofaktury, której podstawową zasadą było zaakcentowanie dwuwymiarowości płótna poprzez odrzucenie iluzji przestrzennej w malarstwie.  W kolejnych latach zarzucił uprawianie sztuki czystej na rzecz grafiki użytkowej. Członek grupy Blok Kubistów, Konstruktywistów i Suprematystów. W 1928 roku zamieszkał na stałe w Paryżu i odszedł od estetyki awangardowej na rzecz realistycznych portretów i aktów. Do zasad mechanofaktury powrócił w późnych latach pięćdziesiątych, zainspirowany odbywającą się w Paryżu wystawą „Prekursorzy Sztuki Abstrakcyjnej w Polsce”. 

Wystawy w Villa la Fleur:

Użyteczne linki: