Nadia Léger (1904 Osieciszcze –1982 Grasse)

Studiowała u Władysława Strzemińskiego w smoleńskiej filii założonej przez Kazimierza Malewicza w Witebsku akademii suprematycznej. W 1921 roku wyjechała do Warszawy, gdzie w kolejnych latach uczestniczyła w charakterze wolnego słuchacza w zajęciach w „konserwatywnej” Szkole Sztuk Pięknych. W 1923 roku wyszła za mąż za malarza Stanisława Grabowskiego, wraz z którym dwa lata później przeniosła się do Paryża. Po przyjeździe do stolicy Francji Grabowscy pobierali nauki w Académie Moderne u Amédée Ozenfanta i Fernanda Légera. Kiedy małżeństwo dobiegło końca, Fernand Léger zaproponował jej posadę asystentki. W latach trzydziestych artystka wstąpiła do Francuskiej Partii Komunistycznej; jej prace Nadii Léger zbliżyły się do surrealizmu. Po II wojnie światowej powróciła do tradycji suprematycznej, łącząc ją ze społecznym zaangażowaniem. Do najbardziej spektakularnych realizacji artystki z tego okresu cykl mozaik zasłużonych dla komunizmu oraz Związku Radzieckiego (w tym radzieckich kosmonautów i przedstawicieli władzy). W 1952 roku Nadia wyszła za mąż za  Fernanda Légera. Pod koniec życia zajmowała się promocją jego twórczości zapominając o rozwijaniu własnej kariery. 

Literatura:

  • Aymar du Chatenet, Nadia Léger, l’histoire extraordinaire d’une femme de l’ombre, Paris 2019.
  • Karolina Zychowicz, Nadia konstruktorka. Sztuka i komunizm Chodasiewicz-Grabowskiej-Leger, Warszawa 2019.